سنگ بزرگ پیش‌روی صادرات
صادرات غیرنفتی ایران در سال‌های گذشته با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده‌است. وابستگی به تعداد محدودی از مقاصد و تمرکز بر صادرات کالاهای اولیه ، دو مشکل اساسی در این زمینه هستند.
این امر نه‌تنها ریسک اقتصادی را افزایش می‌دهد ، بلکه مانع از توسعه‌پایدار و ایجاد اشتغال می‌شود.
بررسی آمار صادرات غیرنفتی ایران در ١٠ سال گذشته نشان می‌دهد بیش از ٨٠ درصد صادرات کشور به ١٠ مقصد عمده صادراتی تعلق داشته‌است.
در این میان، سهم دو کشور چین و عراق به تنهایی بیش از نیمی از صادرات غیرنفتی ایران را تشکیل می‌دهد. این وابستگی بالا به دو کشور، ریسک اقتصادی را به‌شدت افزایش می‌دهد.
همچنین از ١٠ مقصد عمده صادراتی ایران در سال گذشته، ٧ کشور در سال١٣٩٢ نیز جزو مهم‌ترین مقاصد صادراتی کشور بوده‌اند.
این امر نشان می‌دهد که در طول ١٠ سال گذشته، تنوع قابل توجهی در مقاصد صادراتی ایران ایجاد نشده‌است. تمرکز بر تعداد محدودی از بازارها، ایران را در‌برابر تحریم‌ها و نوسانات اقتصادی در این کشورها آسیب‌‌‌‌پذیر می‌کند.
متنوع‌سازی بازارهای هدف از طریق ایجاد بازارهای جدید، مستلزم بررسی بازارهای جایگزین، از طریق شناسایی کالاهای ایرانی دارای مزیت نسبی و نیازهای وارداتی سایر کشورهاست.
درخصوص متنوع‌سازی محصولات صادراتی نیز افزایش توان رقابت‌پذیری محصولات صادراتی از طریق بهینه‌سازی قیمت تمام‌شده و ارتقای کیفیت محصولات صادراتی می‌تواند در مسیر توسعه صادرات غیرنفتی و پایداری دسترسی به بازارهای جهانی راهگشا باشد.