🌎 توسعه چیست ؟ 

بخش اول

دکتر محسن رنانی 

🌎 تعریف ساده  توسعه این است؛ 
" که اگر تمام مرزها و دروازه های کشور را باز کنند، مردم از آن کشور مهاجرت نکنند، به ماندن در آن کشور خرسند باشند."

🌎 توسعه چه مولفه هایی دارد؟
آیا وجود فرودگاه ها و هواپیما های شیک یا کارخانه های عظیم، خودروهای مدرن، پتروشیمی پیشرفته، معادن گسترده، محصولات با کیفیت،  فناوری پیشرفته، انرژی هسته ایی، توسعه محسوب میشوند؟ 

🌎 به راستی توسعه چیست؟ 
این یک سوال اساسی و کلیدی است،  که متاسفانه ما در یکصد سال گذشته پاسخ روشنی برایش نداشتیم و با نگاه ساده انگارانه به مفهوم توسعه، بدون واکاوی علمی، گفتیم؛ آری، داشتن این امکانات ، توسعه به شمار میرود.
فلذا چون در طرح سوال و جواب آن نتونستیم دقت لازم را داشته باشیم، راه و مسیر توسعه را کج رفتیم. 

🌎 بخاطر همین مساله در 70 سال گذشته بیش از 70 میلیارد بشکه نفت فروختیم (30 میلیارد قبل از انقلاب و 40 میلیارد بعد از انقلاب) تا به توسعه برسیم، ولی همچنان در شاخص های توسعه در گام اول توسعه گیر کرده ایم و مشکلات ما همان است که در 70 سال گذشته بوده است.

🌎 توسعه یک بذر اندیشگی و و ذهنی است. توسعه یک تحول فکری و رفتاری است. توسعه به داشتن فرودگاه،  خودرو، صنایع فولاد، پتروشیمی، معادن نیست، توسعه در ذهن افراد جامعه شکل میگیرد.رشد میکند، پرورش می یابد. اگر هم نیاز به این ابزارها داشته باشد، در مسیر حرکت به سوی توسعه این ابزارها به عنوان مکمل توسعه به طور طبیعی فراهم خواهد شد. همه این  امکانات  جنبه اقتصادی و فنی و فیزیکی توسعه محسوب میشوند نه جنبه حقیقی توسعه. جنبه حقیقی توسعه  غیر از این مادیات است .

🌎 توسعه دوجنبه دارد 
یکی جنبه سخت، که  همان پیشرفتهایی فنی و اقتصادی و فیزیکی را شامل میشود،
و دیگری جنبه نرم، که همان تحول درونی آدمها است. که همان  درونی شدن اخلاق و رفتارها، ارزشها، حرمت قایل شدن به قانون، حرمت قایل شدن به حقوق دیگران، رعایت عدالت و انصاف و دوست داشتن دیگران و. ... را در بر میگیرد.

🌎 جنبه سخت توسعه، گسترش رفاه جامعه  را به دنبال دارد که با غلبه بر محدودیت های طبیعی ، ما را در مسیر زندگی کمک میکند، زندگی ما را راحت میکند. امابه تنهایی نمی تواند موجب رضایت و خوشنودی ما شود. پس به جنبه دیگری از توسعه نیاز داریم که بتوانیم به وسیله آن احساس سعادت و رضایت داشته باشیم که آن جنبه نرم، همان احساس سعادت مردم جامعه است .که رضایت و خوشنودی را به دنبال دارد.

🌎 در حقیقت توسعه کارخانه ایی است که محصول خروجی اش احساس سعادت برای آحاد جامعه باشد 
تعریف ساده و زمینی  توسعه این است؛  که اگر تمام مرزها و دروازه های کشور را گشودند مردم از آن کشور مهاجرت نکنند، به ماندن در آن کشور خرسند باشند، به ماندن در آن کشور احساس سعادت و رضایت داشته باشند.   
جنبه سخت توسعه همان مدرنیزاسیون یا به اصطلاح نوسازی نام دارد و جنبه نرم آن همان مدرنیته یا به اصطلاح نوگرایی نام دارد 

🌎 بدون شک وقتی سخن از توسعه یک کشور پیش می آید به فعلیت رسیدن این دو جنبه (مدرنیزاسیون و مدرنیته ) به همراه هم و به توازن هم مد نظر است نه رشد غیر متوازن و غیر همسان.  
مولفه های  لازم برای به حرکت در آوردن قطار توسعه هر کشور در گروه انباشت چهار سرمایه اساسی است، که دوتا از این سرمایه ها، لازمه رشد رفاه عمومی جامعه است که در آخر به مدرنیزاسیون ختم میشود. و دو تای دیگر آن مدرنیته ختم میشود.
همچنان که گفته شد عبارتند از سرمایه فنی و فیزیکی اقتصادی، که طیفی از  انواع تکنولوژی ، ماشین آلات، زمین  پتروشیمی، کشتیرانی، فرودگاه، ساختمانها، رشد اقتصادی، و پول ارز و خودرو ..... را شامل میشود که قابل مشاهده است.

🌎 باید توجه داشت که  انباشت این سرمایه ها به تنهایی نمی تواند توسعه ایجاد کند، نمی تواند ارزش خلق کند. فلذا نیاز به سرمایه دومی است که بتواند به مدد آن برای جامعه ارزش ایجاد کند، ما این سرمایه را به عنوان؛ سرمایه نیروی انسانی می شناسیم . این سرمایه، متشکل از 2 نوع دانش است : 1-دانش صریح، 2- دانش ضمنی . 
دانش صریح  محصول مراکز آموزشی و دنشگاهی و مجامع علمی است و دانش ضمنی یا غیر صریح محصول آزمایشگاهها، کارخانجات ادارات، نهادها ، فرایندها، ساختارها ، روابط سازمانی و...  است که به سبب تجربه به دست می آید.
سرمایه انسانی جامعه بایستی بتواند با پیوند و ائتلاف این دو سرمایه (اقتصادی و دانش ضمنی و تجربی)،  برای جامعه ارزش ایجاد کند، یعنی بتواند از دارایی به ثروت و از ثروت به سرمایه عبور کند. 
ادامه دارد ....


نظرات