رقابت کشورها برای تصاحب استعدادهای انسانی
فرزین فردیس ، رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران : رصدخانه مهاجرت ایران اخیراً گزارشی تهیه کرده است که متن اصلی آن بالغ بر 600 صفحه است.
این گزارش از پیچیده‌تر شدن فضای رقابت بین‌المللی برای تصاحب سرمایه‌های انسانی حکایت دارد و نکته کلیدی‌اش ، این است که اقتصادهای پیشرفته به طور دائم در حال طراحی و معرفی برنامه‌هایی برای جذب سرمایه‌های انسانی هستند.
این گزارش تحلیلی نشان می‌دهد که اگر در گذشته مهاجرت به قشر خاصی منحصر بود ، اکنون به مهاجرت‌های توده‌ای تبدیل شده است.
گاهی این ادعا مطرح می‌شود که کسانی که از کشور مهاجرت می‌کنند ، پس از مدتی بازمی‌گردند . اما این مطالعه نشان می‌دهد نرخ تمایل به بازگشت به کشور در مهاجران ایرانی تنها یک درصد است ، در حالی که در مقام مقایسه همین رقم برای مهاجران عربستانی 30 درصد است.
با استناد به این پیمایش ، تمایل به مهاجرت در میان مدیران کسب‌وکارها در کشور بسیار زیاد است . هم‌چنین نشان می‌دهد درصد بالایی از بنگاه‌هایی که در کشورهای مهاجرپذیر تاسیس شده ، توسط مهاجران بنیان گذاشته شده است. در واقع شاید اگر صاحبان این کسب‌وکارها در کشور خود تا این حد مورد بی‌مهری قرار نمی‌گرفتند، این بنگاه‌ها را در کشور خود تاسیس می‌کردند.
در همین حال رتبه رقابت‌پذیری بنگاه‌های ایرانی در جذب استعدادها به 112 رسیده و در سال گذشته چند پله تنزل داشته است.
فارغ از بی‌ثباتی اقتصادی و محدودیت‌هایی که بر استفاده و توسعه زیرساخت‌هایی چون اینترنت اعمال می‌شود ، دغدغه آینده فرزندان، نیز در میان عوامل مهاجرت، مساله پررنگی است.