رفت ایران در عرصه تجارت جهانی
احسان سلطانی
ایران در عرصه تجارت جهانی و حتی از کشورهای منطقه به شدت عقب مانده است، روندی که از چهار دهه پیش آغاز شده است. تجارت خارجی ایران به کمتر از یک-چهارم کشورهای ترکیه، عربستان و امارات در سال ۲۰۲۲ رسید.
ترکیه بدون صادرات نفت و گاز، با تکیه بر صنایع کوچک و متوسط رتبه اول خاورمیانه را دارد. در ایران تحریمها و تجارت خارجی متکی به صدور مواد خام و اولیه توسط بنگاههای خصولتی و دولتی منجر به سقوط و در ترکیه روابط تجاری پویا و قدرتمند با جهان و تجارت خارجی متکی به صدور کالاهای نهایی توسط بنگاههای خصوصی منجر به صعود تجارت خارجی شده است.
ایران از فرصتهای کسب درآمد خدمات گردشگری و حمل و نقل نیز محروم مانده است. انزوای اقتصادی و تجاری و صادرات مواد خام و اولیه، سبب شده تا ایران نفوذ خود را در منطقه و جهان از دست دهد.
تحریمها و بسته بودن اقتصاد ایران فرصت غارت توسط کاسبان تحریمها و بنگاههای خصولتی، دولتی و خصوصی رانتی و غیر کارآمد را با شوکهای قیمت ارز و کالاها فراهم کرده است.